Elektriksel Güvenlik Testleri

Elektriksel Güvenlik Testleri

Bir iletken üzerinden birim zamanda geçen elektrik yükü miktarına elektrik akımı denmektedir. Elektrik akımının birimi Amper’dir. Akım, elektronların pozitif kutuptan negatif kutba doğru akması ile meydana gelmektedir. Bir amper gücünde bir elektrik akımın oluşması için, iletken üzerinde herhangi bir noktada, bir saniye içinde 6,25 x 1018 elektron geçmesi gerekmektedir.

Elektrik akımı, esas olarak iki türlü olmaktadır: doğru akım (DC) ve alternatif akım (AC). Doğru akımda elektrik akımının yönü ve şiddeti her zaman sabittir. Zamana bağlı değildir. Alternatif akımda ise zamana bağlı olarak elektrik akımının yönü ve şiddeti değişmektedir.

Elektrik akımının şiddetine bağlı olarak insan vücudunda meydana getirdiği fizyolojik etkiler şu şekilde açıklanabilir:

  • 0.01 mA altında fazla hissedilmez. Sadece parmaklarda bir gıdıklanma hissi oluşur
  • 1-5 mA arasında elde uyuşma hissedilir, el ve kol hareketleri güçleşir
  • 5-15 mA arasında elde ve kolda kramplar oluşur, tansiyon yükselir ve tutulan cisim bırakılabilir
  • 15-25 mA arasında vücutta kasılmalar artar, kalpte bir etkilenme olmaz, ancak tutulan cisim bırakılamaz
  • 25-80 mA arasında akım şiddetlidir, kalp düzensiz atmaya başlar, nefes alıp verme güçleşir, ancak tahammül edilebilir
  • 80-100 mA arasında kalpte ritm bozuklukları olur, şuur kaybı yaşanır

Elektrik tesisatında güvenliğin sağlanması bakımından, tesisatın türüne ve kapasitesine bağlı olarak ehliyetli elektrikçiler tarafından kurulması, bakımının yapılması ve işletilmesi gerekmektedir. Elektrik tesisatının işletme koşullarına uygun şekilde ve insanların can ve mal güvenliğine zarar vermeyecek şekilde kurulması gerekmektedir.

Herhangi bir elektrik tesisatının bütün bölümleri, işletmenin faaliyetleri ne olursa olsun, kısa devre akımının kesilmesini, insanlar için herhangi bir tehlike yaratmamasını ve tesisatın zarar görmemesini sağlayacak şekilde düzenlenmelidir.

Genel olarak elektrik akımına maruziyet süresi uzun olursa, vücutta meydana getirdiği etki de büyük olur. Alçak gerilime mazruz kalınması durumunda genel olarak vücutta şok yaşanır ve kalp ritmi bozulur. Yüksek gerilime maruz kalınması durumunda ise vücutta ağır yanıklar meydana gelir.

Avrupa Birliği tarafından yayınlanan 2006/95/AT sayılı Alçak Gerilim Direktifi elektrikli cihazların güvenlik esaslarını düzenlemektedir. Bu direktif esas alınarak ülkemizde de Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından Alçak Gerilim Yönetmeliği (2006/95/AT) çıkarılmıştır. Bu yönetmeliğin kapsamına giren elektrikli araçlar şunlardır:

·         Patlayıcı ortamlarda kullanılan elektrikli araçlar

·         Radyoloji ve tıp alanlarında kullanılan elektrikli araçlar

·         Eşya veya insan taşıma amaçlı kullanılan asansörlerin elektrikli parçaları

·         Konutlarda kullanılan fiş ve prizler

·         Elektrik ölçen cihazlar ve elektrikli kontrol araçları

·         Uluslararası kuruluşların belirlediği güvenlik esaslarına uygun gemi, uçak veya demiryollarında kullanılan özel elektrikli ekipmanlar

Esas olarak sözü edilen yönetmelik, şu özelliklere sahip her türlü elektrikli araçlara ve ekipmanlara uygulanmaktadır:

  • 50 ile 1000 volt arasında alternatif akım kullanan, veya
  • 75 ile 1500 volt arasında doğru akım kullanan

Birçok test ve muayene kuruluşu gibi kuruluşumuz da elektriksel güvenlik test hizmetleri kapsamında bir dizi ölçüm, test, analiz, muayene ve kontrol hizmetleri vermektedir. Bu kapsamda verilen başlıca hizmetler şunlardır:

 

  • LVD alçak gerilim testi
  • EMC elektromanyetik uyumluluk testi
  • IP testleri (ingress protection testing)