Renk ve Parlaklık Ölçümleri

Renk ve Parlaklık Ölçümleri

EUROLAB Türkiye'deki tesislerimizdeki personelimiz standart organizasyonlara aktif olarak katılır ve değerlendirme teknikleri ve raporlama ölçeklerine aşinadır. Görsel değerlendirme raporları, çatlama, kabarma, soyulma, tebeşirlenme, yapışma, renk değişimi ve korozyon gibi gözlenen tüm kusurları detaylandırır. Tüm görsel derecelendirmeler, doğru ve tekrarlanabilir sonuçlar sağlamak için standart aydınlatma koşulları altında yapılır.

Görsel değerlendirmelerin örnekleri (ve uygulanabilir yöntemler) şunları içerir:         

  • Tebeşir - ASTM D4214, ISO 4628-6
  • Kabarma - ASTM D714, ISO 4628-2
  • Çatlama - ASTM D661, ISO 4628-4
  • Kontrol - ASTM D660, ISO 4628-4
  • Döküm / Ölçekleme - ASTM D772, ISO 4628-5
  • Erozyon - ASTM D662 Küf, Küf ve Mantar - ASTM D3274
  • Kir tutulması - ASTM D3274
  • Gri Ölçek - ASTM D2616, AATCC EP1
  • Yapışma - ASTM D3359
  • Korozyon - ASTM D610, ASTM D1654, ISO 4628-3 ve -8
  • Filiform Korozyon - ASTM D2803, ISO 4628-10
  • TS 12552 Renk ölçümü (kolorimetri) DIN 5033-4: 1991 (NEQ)--; CIE 15.2 1986--; CIE 15.2: 1986--
  • TS EN Standardlarına göre Renk Ölçümleri
  • TS EN ISO 2813 Boyalar ve vernikler - Metalik olmayan boya filmlerinin 20, 60 ve 85 açılarda parlaklık tayini
  • TS EN 13523-2 Rulo kaplı metaller- Deney yöntemleri - Bölüm 2: Parlaklık
  • TS EN 13745 Spor alanları için yüzeyler - Parlaklık yansımasının tayini
  • TSE CEN/TR 16791 İnsanlarda ışığın göz aracılığı ile görüntü oluşturmama etkileri için parlaklık miktarının belirlenmesi
  • Ve diğer standardlar.

Renk ve Parlaklık Ölçümleri

Görünüm ve yüzey özelliklerinin enstrümantal ölçümleri parlaklık, görüntünün farklılığı ve rengi içerir. Bunlar görsel derecelendirmelerin yerine veya bunlara ek olarak kullanılır. Elektro-optik ölçümler birçok standartta gereklidir ve istatistiksel hesaplamalar yapılabilen verileri sağlar.

Renk ölçüm cihazlarında kullanılan metotlar iki türlüdür: tristimulus metot ve spektrofotometrik metot. Üç ana renk olarak kırmızı, yeşil ve mavi (RGB: red, green, blue) tanımlanmıştır. Gözde de bu üç rengi algılayacak göz hücreleri vardır. Tristimulus metot ile ölçüm yapan cihazlarda gözdeki hücreler yerine x(λ), y(λ), z(λ) sensörleri vardır. Cihazın işlemcisi bu sensördeki değerleri X, Y, Z tristimulus değerlere çevirir. Bu değerler sonra seçilen metoda dönüştürülür. Spektrofotometrik metot ise görünür bölge 360-740 nm arasında 10 nm atımlar ile ölçüm alıp cihazın işlemcisi ile X, Y, Z tristimulus değerlerden istenilen metoda dönüştürülür. Spektrofotometreler ayrıca çoklu sensörler kullanılarak her dalga boyunda veya her dalga boyu aralığında spektral yansımayı ölçer ve daha sonra spektral grafik üzerinde verileri gösterebilir.

EUROLAB otomotiv ve beyaz eşya sektörlerinde iç-dış trim parçalarının renk ölçümünü en gelişmiş spektrofotometrelerle yapma kabiliyetine sahiptir. Parlaklık (Gloss) ölçümleri ve boya yapışma testleri de EUROLAB’ın tecrübeli olduğu konularıdır.

  1. Renk ve Parlaklık Testleri
  2. Boyalı Yüzey Ölçüm ve Muayeneleri
  3. Metalik Boya Renk Ölçümleri
  4. Solid Boya Renk Ölçümleri
  5. Parlaklık Ölçümü
  6. Boya Yapışma Testi

Renk ölçüm metodlarından en yaygın kullanılanı ve en popüleri L*a*b* metodudur. Orijinal Yxy renk metodunun büyük problemlerinden birini azaltmak amacıyla 1976 yılında CIE tarafından tanımlanan genel renk metotlarından biridir. Bu renk aralığında, L* açıklığı/koyuluğu gösterir ve a* ve b* kromatiklik koordinatlardır. +a* yönde kırmızı, -a* yönde yeşil, +b* yönde sarı ve -b* yönde ise mavidir. Merkez akromatiktir; a* ve b* değerleri artarken ve merkezden uzaklaşarak hareket ederken, rengin canlılığı da artar.

PARLAKLIK kelimesini, tamamen geçirgen olmayan bir yüzeyin ışığı speküler (aynamsı) doğrultuda ne kadar iyi yansıttığını belirten bir optik özellik olarak tanımlayabiliriz. Daha basit bir tanımla; bir cismin yüzeyinden yansıyan ışık yoğunluğunun, yüzeye gelen ışık yoğunluğuna oranı olarak da denebilir.

Parlaklık, aşağıdaki 3 faktörün birleşiminden oluşmaktadır:

  • Malzemenin kırılma indeksi
  • Işığın geliş açısı
  • Yüzey topografisi

Dünya üzerinde PARLAKLIK (Gloss) ölçümleri sonucunda ortaya çıkan sayısal değer Gloss Unit (GU) olarak ifade edilir; oldukça yüksek derecede parlatılmış siyah bir camda belirli bir açıda aynamsı yansımanın 100 GU birimde ölçülmesine dayanan bir ölçeklendirmedir. Bu terminolojinin temelleri Alman BAM ,  Kanadalı NRC  ve İngiliz NPL teknoloji araştırma merkezlerinde oluşturulmuş standartlara dayanmaktadır.

Çok sayıda farklı endüstri (boya, plastik, metal, kağıt, seramik, mobilya, tekstil,  vb.) ISO2813 ve ASTM D523 standartlarında ayrıntıları ile anlatılan 20/60/85° geometrilerini Parlaklık ölçümlerinde kullanılırlar. Ancak, bu açıların dışında –yaygın olarak kullanılmasa da- 45° ve 75° açı geometrileri de vardır.

Dünya üzerinde her endüstrinin, hatta her işletmenin ve müşterilerinin üzerinde anlaştığı sektörel veya uluslararası standartlar mevcuttur.